Ngày nay, kỹ thuật Cơ khí đã đi sâu vào đời sống con người với các thiết bị hàng ngày như: Máy cày, máy xúc, tủ lạnh, lò nướng, bếp từ… Vì vậy, việc tìm hiểu về ngành Kỹ thuật cơ khí về khái niệm và lịch sử hình thành của ngành giúp các bạn thêm hiểu sâu và yêu ngành hơn.
Vai trò của ngành Kỹ thuật Cơ khí trong đời sống con người: Cơ khí tạo ra các loại máy và các phương tiện thay thế cho lao động thủ công thành lao động bằng máy và tạo năng suất cao, nó giúp cho lao động và sinh hoạt của con người trở nên nhẹ nhàng và thú vị hơn. Nhờ có ngành cơ khí, tầm nhìn của con người được mở rộng, chinh phục được thiên nhiên. Hơn thế nữa, ngành Cơ khí còn có vai trò quan trọng trong việc sản xuất ra thiết bị, máy và công cụ cho mọi ngành nghề khác trong nền kinh tế quốc dân, tạo điều kiện cho nền kinh tế phát triển mạnh mẽ.
Lịch sử hình thành ngành cơ khí
Qua các sản phẩm khảo cổ học, chúng ta có thể thấy được các thành tựu của ngành cơ khí qua nhiều sản phẩm cổ đại và trung đại.
Công trình xoắn ốc lấy nước tưới tiêu được ứng dụng phổ biến của Archimedes
Vào thời Hy Lạp cổ đại, các công trình của Archimedes (287-212 BC) có ảnh hưởng rất lớn đối với cơ học truyền thống ở phương Tây và Heron (c. 10 – 70 AD) ở Alexandria đã chế tạo ra động cơ hơi nước đầu tiên (Aeolipile). Ở Trung Quốc, Trương Hành (78 – 139 AD) đã phát minh ra đồng hồ nước và địa chấn kế. Ma Jun (200 – 265 AD) cũng đã phát minh ra xe ngựa với bộ truyền bánh răng vi sai.
Trong thời đại hoàng kim của đạo Hồi giáo (thế kỉ VII – thế kỉ XV), các nhà phát minh hồi giáo đã có nhiều đóng góp đáng ghi nhận. Trong đó, Al-Jazari là một trong số họ, ông là tác giả của quyển sách cổ nổi tiếng “Kiến thức về các thiết bị cơ khí tinh xảo” vào năm 1206, trong đó trình bày rất nhiều thiết kế cơ khí. Ông cũng được coi là nhà phát minh của nhiều loại thiết bị cơ khí là căn bản của cơ học hiện nay như trục khuỷu và trục cam.
Sir Isaac Newton đã có những phát minh quan trọng cho ngành cơ khí.
Vào thế kỷ 17, những đột phá quan trọng trong nền tảng cơ khí đã xảy ra ở Anh. Sir Isaac Newton đã xây dựng định luật Newton về chuyển động và phát triển Calculus, cơ sở toán học của vật lý học.
Cuộc cách mạng công nghiệp vào đầu thế kỉ XIX, máy móc và công cụ được phát triển ở Anh, Đức và Scotland đã đưa kỹ thuật cơ khí tách ra thành một lĩnh vực riêng biệt trong kĩ thuật. Các máy công cụ được dùng để chế tạo máy và các động cơ để cung cấp năng lượng cho chúng. Cộng đồng nghề nghiệp đầu tiên của Kỹ sư Cơ khí là Hiệp hội Kỹ sư Cơ khí được thành lập và năm 1847. Ba mươi năm sau, các kỹ sư xây dựng cũng sáng lập nên Hiệp hội Kỹ sư Xây dựng. Ở châu Âu, Johann von Zimmermann (1820 – 1901) đã xây dựng nhà máy đầu tiên về máy mài ở Chemnitz, Đức và năm 1948.
Ngày nay, kỹ thuật cơ khí đã đi sâu vào mọi ngóc ngách của đời sống con người.
Ở Mỹ, Hiệp hội Kỹ sư Cơ khí Hoa Kỳ (ASME) được thành lập vào năm 1880, là hiệp hội kỹ thuật chuyên nghiệp thứ ba sau Hiệp hội kỹ sư Xây dựng Hoa Kỳ (1852) và Viện Kỹ sư mỏ Hoa Kỳ (1871). Những trường học đầu tiên ở Mỹ dạy kĩ thuật là Học viện Quân sự Hoa Kỳ (năm 1817), tổ chức hiện tại là Đại học Norwich (1819) và viện Bách Khoa Rensselaer (1825).
Ngành cơ khí với những thành tựu của nó đã không thể thiếu trong đời sống hàng ngày, chính vì vậy, lựa chọn ngành học Cơ khí đã được coi là một ngành không thể thất nghiệp.
Lịch sử hình thành ngành cơ khí tại Hà Tĩnh
Hà Tĩnh là một tỉnh nghèo nằm trên dãi đất nắng gió khắc nhiệt nhất Miền Trung. Chính vì thế mà ngày cơ khí cũng như các ngành công nghiệp khác nơi đây kém phát triển hơn các tỉnh thành khác vì các nhà đầu tư dè chừng đầu tư vào những tỉnh mà bảo lụt quanh năm.
Nhà máy cơ khí đầu tiên của Hà Tĩnh là nhà máy cơ khí Ấp Bắc được hình thành sau giải phóng đầu nước (1975), có trụ sở đóng tại xã Thạch Sơn – huyện Thạch Hà – tỉnh Hà Tĩnh. Lúc đó nhà máy chủ yếu là tiện phay thủ công, sản xuất được các chi tiết như ốc, vít và các công dụng cụ nhà nông như lưỡi cày, dao, cuốc, xẻng….
Sau năm 1991 nhà máy cơ khí Ấp Bắc di dời lên xã Thạch Linh – Thạch Hà (bây giờ là phường Thạch Linh – TP Hà Tĩnh) nhà máy vẫn với hệ thống máy móc cũ kỹ không theo kịp thời đại dẫn đế phá sản và bán lại nhà máy cho Tổng công ty lắp máy Việt Nam (LILAMA) từ năm 2008, tuy nhiên vì nhà máy này chỉ hoạt động một thời gian trong lúc thi công nhà máy Formosa Hà Tĩnh, sau khi xong đại dự án này thì họ cũng dời đi nơi khác và bán mặt bằng lại cho Công ty Ô tô Hoàng Hà chủ yếu kinh doanh buôn bán xe hơi (KIA, Mazda), chấm dứt hoạt động lĩnh vực cơ khí tại đây.
Công ty Cơ khí Ấp Bắc tuy đã thất bại phá sản tại đất Hà Tĩnh nắng gió, nhưng nơi đây họ đã đào tạo ra nhất nhiều thợ cơ khí lành nghề, sau khi công ty phá sản thì họ đã ra mở các xưởng cơ khi nhỏ lẻ đầy rẫy hai bên đường QL1A khu vực Thạch Linh và Thạch Trung – TP Hà Tĩnh, họ đã góp phần lớn đưa ngành cơ khí Hà Tĩnh phát triển mạnh mẽ phục vụ các nhu cầu thiết yếu hàng ngày của bà con nơi đây, như nghề gò hàn, tiện…
Nói về ngành cơ khí tại Hà Tĩnh thì không thể không kể đến làng nghề truyền thống Bãi Vọt ( ngày nay là Thị xã Hồng Lĩnh) nằm tựa bên ngọn núi Hồng những người dân nơi đây không biết tự bao giờ đã rèn ra những con dao có độ sắc và bền nổi tiếng cả nước, và sản phẩm bán rộng rãi khấp nơi len lõi vào hầu hết các hộ gia đình Nghệ An và Hà Tĩnh. Ngoài ra thì tại Bãi Vọt cũng nổi tiếng với nghề cơ khí ô tô, những người thợ nơi đây rất giỏi về máy móc ô tô mà các xe Bắc Nam thường xuyên ghé sửa chữa.
Ngày nay với sự phát triển của khoa học kỹ thuật những con máy CNC ra đời giảm đi rất nhiều công lao người thợ cơ khí giỏi tuy nhiên vẫn không thể thiếu những tiệm cơ khí nhỏ lẻ hai bên đường TP Hà Tĩnh và TX Hồng Lĩnh để phục vụ cho phân khúc dân dụng.
Tất yếu của quy luật tre già măng mọc thì Công ty TNHH Cơ khí Đức Tài đã ra đời và phát triển vững mạnh dựa trên những công nghệ cơ khí mới nhất thế giới, đã góp phần đưa ngành cơ khí tại Hà Tĩnh phát triển mạnh mẽ đáp ứng được yêu cầu cao của xã hôi như ngành cơ khí chính xác, tiện phay bào công nghệ cao, Đức Tài cũng là đối tác lớn của Formosa Hà Tĩnh tự hào là doanh nghiệp Hà Tĩnh lớn mạnh có tầm cở trong khu vực.